Λέξεις- κλειδιά για αναζήτηση στο διαδίκτυο:
αυτοκαθορισμός, θεωρίες μάθησης ενηλίκων, εμπόδια, εκπαίδευση ενηλίκων, σχεδιασμός και αξιολόγηση προγραμμάτων
Στόχοι Μαθήματος/ Μαθησιακά αποτελέσματα
Με την ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές θα:
- Γνωρίσουν το πεδίο, τις αρχές μάθησης και τους συντελεστές της εκπαίδευσης ενηλίκων .
- Αναπτύξουν γνώσεις και δεξιότητες ώστε να σχεδιάζουν, να οργανώνουν, να διαχειρίζονται και να αξιολογούν προγράμματα εκπαίδευσης ενηλίκων.
- Αξιοποιούν τις αρχές της εκπαίδευσης ενηλίκων στην οργάνωση επιμορφωτικών δράσεων για το προσωπικό της σχολικής τους μονάδας
Περιεχόμενο μαθήματος:
1. Ενήλικας- Ενηλικιότητα
2. Βασικές θεωρητικές προσεγγίσεις της εκπαίδευσης ενηλίκων-Πώς μαθαίνουν οι ενήλικοι
3. Ο ρόλος του εκπαιδευτή ενηλίκων
4. Οι παράγοντες που συνέβαλλαν στην ανάπτυξη της εκπαίδευσης ενηλίκων στη χώρα μας από τον 19ο αιώνα έως σήμερα
5. Η συμβολή της εκπαίδευσης ενηλίκων στις κοινωνικο-οικονομικές και πολιτιστικές εξελίξεις της χώρας μας.
6. Εκπαιδευτικές μέθοδοι και τεχνικές στην εκπαίδευση ενηλίκων
7. Εμπόδια ενήλικων εκπαιδευομένων
8. Οργάνωση και Σχεδιασμός προγραμμάτων εκπαίδευσης ενηλίκων
9. Αξιολόγηση προγραμμάτων εκπαίδευσης ενηλίκων
10. Εποπτικά μέσα στην εκπαίδευση ενηλίκων
11. Η σημασία του εκπαιδευτικού χώρου στην εκπαίδευση ενηλίκων
12. Βασικές αρχές επικοινωνίας στο πλαίσιο λειτουργίας της εκπαιδευτικής ομάδας
13. Η δυναμική των σχέσεων που αναπτύσσονται στην εκπαιδευτική ομάδα
14. Προγράμματα Συνεχιζόμενης Επαγγελματικής Κατάρτισης που υλοποιούνται στη χώρα μας,
15. Καλές πρακτικές στο σχεδιασμό, υλοποίηση και αξιολόγηση προγραμμάτων εκπαίδευσης ενηλίκων
Περιγραφή μαθήματος
Το παρόν μάθημα αποσκοπεί στον προσδιορισμό του πεδίου της εκπαίδευσης ενηλίκων τόσο από τη θεσμική του άποψη (το φάσμα των δραστηριοτήτων που περιλαμβάνει) όσο και από την επιστημονική του άποψη (παρουσίαση του ιδιαίτερου κλάδου που συγκροτεί) ώστε να εφοδιάσει τα μελλοντικά στελέχη της εκπαίδευσης με τις απαραίτητες γνώσεις, ικανότητες και δεξιότητες στο πεδίο αυτό προκειμένου να μπορούν να αντιλαμβάνονται τις ανάγκες του προσωπικού τους και να υλοποιούν ανάλογα επιμορφωτικά προγράμματα.
Ενδεικτική βιβλιογραφία
Ελληνόγλωσση
Βεργίδης Δ. (επιμ.) (2003) Εκπαίδευση Ενηλίκων, Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα.
Βεργίδης Δ. (επιμ.) (2011) Εκπαίδευση Ενηλίκων: Διεθνείς Προσεγγίσεις και Ελληνικές Διαδρομές, Αθήνα Μεταίχμιο.
Courau, S. (2000) «Τα βασικά 'εργαλεία' του εκπαιδευτή ενηλίκων», Αθήνα, Εκδ. Μεταίχμιο.
Freire P. (1985α) Πρόσκληση για κριτική συνειδητοποίηση και αποεκπαίδευση, στο Για μια απελευθερωτική αγωγή. Ανθολόγηση παιδαγωγικών κειμένων, Αθήνα, Κέντρο Μελετών και Αυτομόρφωσης, σελ. 85-93.
Freire P. (1986) Η αγωγή σε εξέλιξη: Ενδέκατο γράμμα, στο Για μια λαϊκή παιδεία. Εναλλακτικοί θεσμοί και πολιτικές, Αθήνα, Κέντρο Μελετών και Αυτομόρφωσης, σελ. 96-118.
Freire P. (2006) Δέκα επιστολές προς εκείνους που τολμούν να διδάσκουν, Θεσσαλονίκη, Επίκεντρο, (πρώτη δημοσίευση 1998).
Freire P. & Shor I. (2004) Ο εκπαιδευτής ως καλλιτέχνης, Απόσπασμα από το βιβλίο των Freire & Shor (1987) A Redagogy for liberation , Περιοδικό Εκπαίδευση Ενηλίκων, τεύχος 2, σελ. 25-26.
Jarvis P. (2005) Συνέντευξη στον Γ. Κουλαουζίδη, στο Κόκκος, Α. Μεθοδολογία Εκπαίδευσης Ενηλίκων. Θεωρητικό πλαίσιο και προϋποθέσεις μάθησης, Πάτρα, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, τόμος Α, σελ. 188-197.
Jarvis P. (2007α), «Malcolm S. Knowles» στο Jarvis (επιμέλεια), Οι θεμελιωτές της εκπαίδευσης ενηλίκων, Αθήνα, Μεταίχμιο, σελ. 207-227.
Jarvis P. (2007β). «Paulo Freire» στο Jarvis (επιμέλεια), Οι θεμελιωτές της εκπαίδευσης ενηλίκων, Αθήνα, Μεταίχμιο, σελ. 355-375.
Καψάλης Αχ., Παπασταμάτης Α. (2000). Διδακτική Ενηλίκων, Θεσσαλονίκη, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας.
Κόκκος Α. & Λιοναράκης Α. (1998). Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση, τ. Β, ΕΑΠ, Πάτρα.
Κόκκος Α. (1999). Εκπαίδευση ενηλίκων: Το πεδίο, οι αρχές μάθησης, οι συντελεστές, τόμος Α΄, ΕΑΠ, Πάτρα.
Κόκκος Α. (1999). Οι εκπαιδευτικές τεχνικές, στο Βαϊκούση, Δ. & συν. Εκπαίδευση Ενηλίκων. Εκπαιδευτικές μέθοδοι-Ομάδα εκπαιδευομένων, Πάτρα, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, τόμος Δ, σελ. 13-86.
Κόκκος Α. (2005). Εκπαιδευτικές Μέθοδοι, ΕΑΠ, Πάτρα.
Κόκκος Α. (2005α). Εκπαίδευση Ενηλίκων: Ανιχνεύοντας το πεδίο, Αθήνα: Μεταίχμιο.
Mezirow J. (2007). Μαθαίνοντας να σκεφτόμαστε όπως ένας ενήλικος. Κεντρικές έννοιες της θεωρίας του μετασχηματισμού, στο Mezirow J. Κ. συν., Η Μετασχηματίζουσα Μάθηση, Αθήνα, Μεταίχμιο, σελ. 43-71.
Mezirow J. και συνεργάτες (2007). Η Μετασχηματίζουσα Μάθηση, Αθήνα: Μεταίχμιο.
Πολέμη-Τοδούλου Μ. (2005). Μεθοδολογία Εκπαίδευσης Ενηλίκων: Η Αξιοποίηση της Ομάδας στην Εκπαίδευση Ενηλίκων. Τόμος Γ. Πάτρα: ΕΑΠ.
Rogers A. (1999). Η εκπαίδευση ενηλίκων, Αθήνα: Μεταίχμιο
Ξενόγλωσση
Boud D., Keogh R., Walker D. (2002) Reflection: turning experience into learning, Kogan Page, New York.
Brookfield St.(1986) Understanding and Facilitating Adult Learning, Open University Press.
Brookfield St. (1995), Becoming Reflective Teacher, Jossey-Bass, San Francisco.
Brookfield St. (1996), Adult Learning: An Overview, στο Tuijnman A. (ed), International Encyclopedia of Adult Education and Training, Pergamon, Oxford, σ. 375-380.
Brookfield St.(2000). Adult cognition as a dimension of lifelong learning, στο Field J., Leicester M. (eds), Lifelong Learning: Education Across the Lifespan, Routledge,
London, σ. 89-101.
Collard S., Law M. (1989) The Limits of Perspective Transformation: A Critique of
Mezirow´ s Theory, στο Adult Education Quarterly, 39 (2), 1989, σ. 99-107.
Ekpenyong L.(1990) Studying Adult Learning Through the History of Knowledge στο
International Journal of Lifelong Education, 9 (3), 1990, σ. 161-178.
Karalis, T., & Vergidis, D. (2004). Lifelong Education in Greece: Recent Developments and Current Trends. International Journal of Lifelong Education, 2/23, pp. 179-189.
Knowles M. (1998) The Adult Learner, Houston-Texas, Gulf.
